Joanna Kuciel-Frydryszak „Służące do wszystkiego”

Jedni posiadają, drudzy z zazdrością zerkają, a są i tacy którzy całym domem sami zarządzają (ależ mi się zrymowało) – dobrze się domyślacie chodzi o pomoc domową, która od dawien dawna była obecna w polskich domach. Współcześnie bardzo często najbogatsi ale i ci średniozamożni korzystają z pomocy domowej. Są osoby, które oferują mycie okien,  gruntowne sprzątanie, ale i takie które w pakiecie usług domowych dodatkowo mogą się także zaopiekować naszymi dziećmi. Czasy kiedy osoby korzystające z takiej pomocy były nazywane leniami, a rzucane pod ich adresem z niesmakiem spojrzenia i słowa już dawno minęły. Dziś jak to mówią masz kasę może leżeć i pachnieć.

A jak to było w ubiegłym wieku?  Tego z pewnością się dowiemy z ksiązki Joanny Kuciel-Frydryszak „Służące do wszystkiego”. Ja jestem tą pozycją wydawniczą zachwycona i chylę czoła przed autorką, ponieważ włożyła ogrom pracy, aby zebrać materiały i ją napisać. Przejdę do meritum, bo pewnie myślicie jak ona się tak rozkręca przy sprzątaniu, jak przy tej recenzji to zajmuję jej to z pewnością cały boży dzień.

Służba domowa dawniej była dobrze widziana w każdym zamożnym i z tradycjami domu, nawet jak najjaśniejsi państwo nie mogli sowicie wynagrodzić swojej gosposi to dach nad głową był także atrakcyjną posadą. Pracę tą często zaczynały dziewczynki już kilkunastoletnie, zazwyczaj warunki ich pracy były skandaliczne, marne porcje żywieniowe,  łóżko w kuchni, a także wyczerpujące obowiązki były całym ich światem. Jeśli która z nich chciała ułożyć sobie życie zwykle traciła posadę albo została uwikłana w zdarzenia o których chciałaby jak najszybciej zapomnieć. Jesteśmy tutaj cichym obserwatorem ich życia w zamożnych domach, żydowskich kamieniach, a także w skromnych domostwach. Jedne zyskały dzięki temu drugą rodzinę, traktującą służącą z należytym szacunkiem, natomiast inne w wyniku nieprzychylnych okoliczności, traciły dobre imię i możliwość dalszej pracy zarobkowej.

W książce dowiadujemy się o zwykłym codziennym życiu, o blaskach i cieniach służących, a także o ich heroicznych czynach. Są też tutaj swoiste smaczki dla czytelników lubiących sensacje typu jaki związek z polskimi służącymi ma m.in. Angela Merkel, Albert Einstein i Stanisław Wyspiański. Dla mnie ta pozycja jest kolejnym odkryciem tego roku –  wspaniała uczta literacka!